Juleribbe / Kerstribbetjes

Jeg har spurt ChatGPT om ord og uttrykk med «jul» som er typisk norske… Har du tid før jul? Kanskje ikke hvis du er født i Norge!? Anledningen til julbloggen min er de røde ord, som ”lille julaften”…
Ik heb ChatGPT gevraagd om typische woorden en uitdrukkingen voor Kerst. Heb je even? Noren niet, die zijn zwaar overspannen voordat het kerstavond is!!! De aanleiding voor mijn kerstblog zijn de rode woorden….

• 🎄 Dager og tid rundt jul
  • Julaften → Kerstavond
  • Første juledag → Eerste kerstdag
  • Andre juledag → Tweede kerstdag
  • Tredje juledag → Derde kerstdag (regionaal / zelden gebruikt)
  • Romjul → Dagen tussen Kerst en Nieuwjaar Tussen Kerst en Oud en Nieuw heeft een aparte naam: ”Romjul”! Dan kunnen de Noren wat uitbuiken van al dat zware kersteten! En hun roes uitslapen van alle aquavit bij de ”ribbe” (typisch Noors kerst-varkensvlees)
  • Lille julaften → De avond vóór kerstavond Nu heb je al ”kerstavond”, maar hier óók nog ”lille julaften”, de avond ervoor!
  • Kvelden før kvelden → De avond vóór kerstavond (informele uitdrukking) Werkelijk, morgenavond is het dus ”Kvelden for kvelden”!
  • Julenatta → Kerstnacht
  • Julestemning → Kerstsfeer
  • Juletida / juletiden → Kersttijd

  🎅 Personer og vesener

  • Julenissen → Kerstman
  • Fjøsnissen → Boerderijnis / stalgeest
  • Julebukk → Kerstbok
  • Julemann → Kerstman

  🕯️ Tradisjoner og handlinger

  • Julefeiring → Kerstviering
  • Juleforberedelser → Kerstvoorbereidingen
  • Julevask → Grote kerst­schoonmaak
  • Julebakst → Kerstbaksel / kerstgebak
  • Julestri → Kerstdrukte
  • Julehandel → Kerstinkopen
  • Julekos → Kerstgezelligheid Ieder huis ondergaat een metamorfose. Rode gordijnen, zelf geborduurde kerstkleedjes, overal kerstpoppetjes waar de Noor maar plaats heeft, krans aan de deur, kertsboom binnen en buiten, kertskleren, kerstkussens in de bank, kaarsverlichting, kerstlampjes buiten (vanaf 1 december), kerstservies, kerstglazen, kersttafellakens, kerstpannelappen, kerstschort, kerstpyama (!), kerstonderzetters, kerstsokken, kerststropdas, kersttrui en kerstmuts…. LINK = https://www.nardieshuis.no/2025/12/15/jul-invaderte-veldig-godt-kerst-heeft-de-boel-ingepikt/
  • Julefred → Kerstvrede

  🍽️ Mat og drikke

  • Julemat → Kersteten
  • Julemiddag → Kerstdiner
  • Julegrøt → Kerstpap / rijstpap
  • Juleøl → Kerstbier
  • Julesnacks → Kersthapjes
  • Julekaker → Kerstkoekjes
  • Julenøtter → Kerstnoten

  🎁 Pynt og gaver

  • Juletre → Kerstboom
  • Juletrepynt → Kerstboomversiering
  • Julelys → Kerstverlichting
  • Julegave → Kerstcadeau
  • Julepapir → Kerstinpakpapier
  • Julekrans → Kerstkrans
  • Julestjerne → Kerstster

  🎶 Kultur og språk

  • Julesang → Kerstlied
  • Julehefte → Kerstboekje / kerststripboekje
  • Juletradisjon → Kersttraditie
  • Juleevangeliet → Kerstevangelie
  • Juleglede → Kerstvreugde

  😄 Folkelige / humoristiske uttrykk

  • Jul i svingen → Jul i Svingen (titel, onvertaald)
  • Julestress → Kerststress De gemiddelde Noor is overspannen op Lille Julaften! Ze kopen voor miljoenen kadoos (Sinterklaas is maar een armoezaaier), de vloeren moeten gedweild, de was gestreken de kast in, de ramen gezeemd (bij -13º), de gordijnen verwisseld voor rode kerstgordijnen, alle julenissen krijgen een plek in huis, de kerstmaaltijden in kannen en kruiken (en die maaltijden kosten tijd!), het nette pak moet klaar hangen, het haar geknipt en de handgeschreven kerstkaarten moeten op de post en vrienden en buren krijgen persoonlijk een kerstkadoo overhandigd. 
  • Julekaos → Kerstchaos
  • Julemas → Kerstgezeur
  • Julemaset → Het kerstgezeur

ChatGPT har glemt pepperkakehus! ChatGPT heeft het peperkoekhuis vergeten! LINK = https://www.nardieshuis.no/2025/12/14/jul-tar-over-huset-vart-kerst-neemt-ons-huis-in-beslag/

Pepperkakehus / Peperkoekhuis

En liste med gamle og tradisjonelle norske ord og uttrykk med ”jul”: Een lijst met traditionele Noorse kerstwoorden:

• Jul → Kerst
• Jól / Jólablót → Joelfeest / Joelfeestoffer
• Julaften → Kerstavond
• Juledag → Kerstdag
• Julenatt → Kerstnacht
• Julero → Kerstvrede / kerststilte
• Julefred → Kerstvrede
• Julehelg → Kerstweekend
• Juletid / Juletida → Kersttijd
• Julehøytid → Kerstfeest / kerstperiode
• Juleoffer → Kerstoffer
• Julestemne → Kerstsamenkomst
• Julelag → Kerstfeestmaal
• Juleøl → Kerstbier
• Julegrøt → Kerstpap Dit is niet zomaar pap. Wees niet verbaasd als je zo’n bord ”rijstepap” krijgt met een klont boter er in, na die zware kerstmaaltijd
• Julekost → Kerstkost
• Julebakst → Kerstgebak Hier protesteer ik niet. ”Kransekake” is heerlijk, vooral als het deeg wat taai is, wat de kunst is! 
• Julenisse → Kerstman
• Fjøsnisse (julenisse i eldre folketro) → Boerderijnis / stalgeest
• Julebukk → Kerstbok
• Julebukking → Kerstbok-traditie
• Julelys → Kerstlicht
• Juletre → Kerstboom
• Julevake → Kerstnachtwake
• Julemesse → Kerstmis
• Julehelg → Kerstweekend
• Julestjerne → Kerstster

LINK = WIKI Kransekake
LINK = WIKI Ribbe
LINK = WIKI Julegrøt

Pinnekjøtt / Traditioneel Noors kerstgerecht van gezouten en gedroogde lamsribben.